Toneelgroep Maskerade sluit zomertijd in stijl af

Afgelopen weekend speelde Toneelgroep Maskerade uit Uithoorn in het sfeervolle Alkwin Theater aldaar drie voorstellingen van Midzomerstrandkomedie, een tragi-komedie van de veelzijdige en populaire Haye van der Heyden. Donderdag werd een besloten voorstelling gegeven speciaal voor de relaties van hoofdsponsor Rabobank waarvoor een 100-tal bezoekers was uitgenodigd. Vrijdag en zaterdag kwamen nog eens ruim 350 mensen deze voorstelling bekijken. De regie was in handen van Monique Greveling.

Inventief
Het toneel verbeeldt het levendige strand van Menton, Zuid-Frankrijk.
Een verrassende vondst was het ‘opgeklapte’, gekantelde beeld van het strand, waardoor de toeschouwers het strand als vanuit vogelperspectief konden bekijken. De spelers stonden tegen matelatjes tegen de achterwand geleund maar het leek wel of ze echt lagen te zonnen. Heel inventief! Bovendien was er ruim een kubieke meter zand op het podium gestort zodat ook de motoriek van de strandgasten levensecht was. Dit alles gecompleteerd met precies het juiste licht (leuk dat ook nog en passant even getoond werd uit welke kleuren licht dit werd opgebouwd) gaf perfect de juiste Zuid-Franse strandsfeer voor dit onderhoudende toneelstuk.

Greveling wist uitstekend weg met de uiteenlopende problematieken waarmee Van der Heyden zijn personages heeft opgezadeld. Zoals bijna altijd gaat het bij hem over ’t eeuwige spel tussen man en vrouw, over gestrande huwelijken, onvervulde verlangens, angst, dood en sexualiteit (in al zijn verschijningsvormen) maar hij weet deze thema’s meesterlijk te versmelten tot een amusant geheel. En zo kon het publiek genieten van een heerlijke voorstelling met een boeiende balans tussen de verschillende personages en een mooie afwisseling van humor en ernst.

We krijgen een aantal min of meer toevallige ontmoetingen tussen de badgasten te zien. De personages spreken het publiek ook regelmatig rechtstreeks toe wat een bijzonder element in het stuk is. Ook is er een (alwetende) verteller op het toneel aanwezig die het gewoel van de vakantiegangers stuurt en regisseert – af en toe ook even instapt in de scène –  en het tevens, van een afstandje, geamuseerd bekijkt en becommentarieert. Orfee Goedkoop leidde spelers en toeschouwers van opening tot slot, vlot en vaardig door het stuk.

Hilarisch
De scènes tussen Greetje en Tjeerd waren hilarisch. Manon Custers en Theo Baas zetten zeer geloofwaardig een stereotiep Hollands stel met twee kinderen neer die al hun verwachtingen van de vakantie letterlijk en figuurlijk in het water zien vallen. Zij, heerlijk volks en gefrustreerd, hij, uiterst dominant, de vleesgeworden onbehouwen Hollandse proleet. Hun jongste dochter Jantien (JT) werd kinderlijk energiek en aanstekelijk speels gespeeld door Natalie Bakker. Hun 16-jarige zoontje Germaine, met oorringetje en opgemaakte ogen, werd verbeeld door een roze plastic emmer. De ordinaire ruziescène waarbij Tjeerd en Greetje en passant ook nog een zakelijk gesprek voeren over het pakken van de koffers was meesterlijk.

De aan (voornamelijk mannelijke) aandacht verslaafde Smikkie werd lief en aandoenlijk lekker gespeeld door Esther Meijer. Smikkie ging, met alles wat zij te bieden heeft, voor maximaal effect maar Meijer liet achter dit masker van uiterlijk vertoon en luchtigheid de vertwijfeling van Smikkie knap doorklinken.

Op het strand treffen we verder nog twee oud-geliefden: Sara en Pieterpieter (Tonny Jansen en Michel Rahn). Jansen speelt Sara wijs en teder, met liefdevolle armen die van alles te geven hebben, op zoek naar harmonie en geluk. Rahn speelde Pieterpieter, met zijn voorkeur voor jong, puur en ongeschonden, bang en breekbaar, onzeker, tegelijkertijd walgend van zichzelf én trots op zijn zelfbeheersing tot dan toe. De roze plastic emmer werd zijn drama, ‘Even ’n heel klein beetje niet’. Met alle commotie van dien. Rahn wist met zijn broze karakterisering van Pieterpieter de zaal muisstil te krijgen.

Margriet Slurink speelde Esmee, die, alleen in Menton terwijl ‘man Mark’ in Rome de bloemetjes buiten zette, gedesillusioneerd tegen beter weten in probeerde te genieten. Slurink zette met Esmee een krachtige en sterke vrouw neer, op zoek naar gevoelens maar uiteindelijk, bevrijdend, zichzelf vindend.

Macho en nicht
Zoals op elk strand was er ook hier de afgetrainde, ijdele macho: Ruf (Jasper Buffing), onwaarschijnlijk tevreden met zichzelf. Hij put zich uit in haantjegedrag en ego-geilerij en zijn monoloog waarin hij zich beklaagt over de grenzeloze ondankbaarheid van de vrouwen voor al zijn afzien is kostelijk. Maar uiteindelijk moet Ruf, daartoe gedreven door Sara en Esmee, tot zijn eigen opluchting toegeven dat hij ‘tussen de lakens, anders geprefereerd’ is. Buffing speelde zowel de macho als de nicht meer dan geloofwaardig én met een relativerende knipoog.

En ook zoals op elk strand wel te vinden, was er ook hier ‘De man met de erectie’, met ongegeneerde lef gespeeld door Ronnie Baur. Rauw en schurend, maar een volstrekt geloofwaardig en acceptabel personage. Knap.

Joost Wagemaker speelde Harry met z’n eeuwige gitaar, het ‘stille water, diepe gronden’. Harry redt (in een prachtige slow-motionscène!) JT uit de golven, waaraan hij, jaren eerder, zijn eigen zoontje (‘van wie ik de naam niet meer kan uitspreken’) jammerlijk heeft verloren. Wagemaker wist precies de juiste snaar te raken en zette met zijn genuanceerde spel een mooi mens van vlees en bloed op de planken.

De ‘onwaarschijnlijk zwarte neger’ compleet Noord-Afrikaans opgetuigd, werd, inclusief koeterwaals, met verve gespeeld door Marcel Paul. Bij zijn scènes had hij keer op keer de lachers op zijn hand.

Staat Haye van der Heyden borg voor een sterk geschreven stuk met precies de juiste dramatische ontwikkeling, de spelers (én ondersteunende crew) van Maskerade staan telkens weer borg voor een verrassende vormgeving ervan en daarmee voor een heerlijke avond echt theater.